جلسه بررسی وضعیت فناوری رباتیک کشور باحضور تیم پروژه تحول دیجیتال در قطب رباتیک دانشگاه صنعتی شریف در تاریخ بیست و دوم تیرماه برگزار گردید. آقای دکتر علی مقداری در سال 1366 به عنوان اولین فارغالتحصیل دکتری رباتیک به ایران برگشتند و برای اولین بار در ایران درس رباتیک را در مقطع ارشد ارائه کردند. ایشان در مورد تاریخچه تأسیس قطب رباتیک و فعالیتهای آن اظهار داشتند: در سال 1381 موضوع قطبهای علمی در کشور مطرح شد و با ارائه پروپوزال قطب علمی طراحی رباتیک و اتوماسیون به وزارت علوم، این قطب به عنوان اولین قطب علمی داخل کشور شروع به فعالیت کرد. این مرکز از اولین مراکزی بود که موضوع رباتیک اجتماعی (یا شناختی) را در کشور مطرح کرد. رباتیک اجتماعی رباتها را از جنبه صرفاً صنعتی خود خارج کرده و موجب شده رباتها به سطح عام جامعه بیایند و به عنوان پرستار، سرگرمکننده، آموزگار و کمکدرمان مورد استفاده قرار گیرند. به مرور تعدادی ربات تجاری تهیه شد و به عنوان کمک درمان برای کاهش استرس و آموزش کودکان سرطانی مورد استفاده قرار گرفت.
پس از مشاهده نتایج مثبت و موفقیت این رباتها در تعدادی از بیمارستانها تصمیمی مبنی بر سرمایهگذاری بر روی بومیسازی رباتهای اجتماعی در داخل کشور گرفته شد. تعدادی از این رباتها با حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری ساخته شد. بنابراین “ربات آرش” برای محیط بیمارستان و کمک به کودکان سرطانی، “ربات رسا” جهت آموزش زبان اشاره به کودکان ناشنوا و “ربات مایا” به عنوان کمکدرمان کودکان مبتلا به اوتیسم طراحی شده است.
به طور کلی سیاست قطب علمی بر تمرکز روی دو حوزه خاص میباشد و از حدود شش سال گذشته تصمیمی مبنی بر عدم پراکندگی فکری گرفته شده است. بنا بر این تصمیم تمرکز کلی مجموعه بر روی دو حوزه آموزش و سلامتی جوانان و نوجوانان سالم و یا دارای معلولیتهای خاص قرار گرفته است.
ایشان در مورد چالشهای این حوزه در ایران معتقدند اگر چه از لحاظ دانشی فاصله چندانی در حوزه رباتهای اجتماعی با دنیا نداریم و چالش جدیای در این حوزه وجود ندارد؛ رباتیک در ایران بیش از حد درگیر مسابقات شده و این مورد باعث کمتر پرداختن به مسائل و چالشهای پیشروی توسعه این حوزه شده است. در واقع مسابقات صرفاً برای تفریح و لذت بردن از کار علمی است و زمانی که به هدف تبدیل شود افراد از اصل بحث فاصله میگیرند. همچنین بسیاری از مسئولین با مفهوم بینرشتهای بودن تحقیقات به خوبی آشنایی ندارند و حضور رشتههای انسانی و یا هنری در کنار مهندسین برایشان تعجبآور است. ایجاد فرهنگ احترام به تمام تخصصها و اهمیت دادن به آنها در پروژههای مرتبط در جامعه ایرانی کاری پر چالش است.
چالش اصلی در مورد این نوع رباتها تأمین قطعات آنهاست؛ همانطور که در هیچ جای دنیا صفر تا صد یک محصول در یک کشور تولید نمیشود. از دید دیگر، امکان پشتیبانی با اطمینان از قطعات به کار رفته نیز وجود ندارد. غیر از این دانش فنی در داخل کشور تولید شده و طراحیها، برنامهریزیها، مونتاژ و ارائه ایدههای نو نیز کاملا در داخل در حال انجام هستند.